Zoals u in de voorgaande artikelen heeft kunnen lezen gaat ICT ontwikkeling zelden over rozen. Politiek soms wel en de vele inspanningen hebben resultaat opgeleverd. De eerste werkende systemen zijn, ofschoon nog experimenteel, operationeel en worden momenteel getest.
Koers
Een belangrijke koerswijziging was, dat de focus is verschoven naar moties. Het behandelen van moties is vaak minder complex dan de soms erg complexe afhandeling van amendementen. Bij amendementen heb je de situatie dat de oorspronkelijke tekst en de amendementen op elkaar ingrijpen. Die verbanden moeten zichtbaar worden en blijven. Ook grijpen amendementen over hetzelfde onderwerp vaak onderling op elkaar in. Wordt het ene amendement aangenomen dan kunnen er zomaar andere amendementen vervallen. Soms logischerwijs en soms wat arbitrair. Ook zijn er vaak onduidelijkheden, fouten, correcties en zelfs tussentijdse aanpassingen. Dat maakt een goede besluitvorming complex en de wijze van besluitvorming kent dan ook regelmatig operationele aanpassingen. Allemaal zaken die de automatisering lastig maken.
Moties
Iets minder lastig te automatiseren zijn de moties. Die kennen dan wel een proces naar al dan niet steunen en sorteren, maar in essentie is het uiteindelijk motie na motie stemmen: Ja, nee of blanco.
Maar is dit nu echt het geval? In de praktijk worden moties soms samengevoegd, licht gewijzigd of ten gunste van elkaar ingetrokken. Onderschat niet het belang hiervan, want dit is de resultante van het politieke proces van onderling afstemmen en naar een consensus zoeken. Dat roept vragen op: Hoe doe je dat via het internet? Hoe doe je dat via het internet op een congres?
Een ding is duidelijk: Het oude gezegde dat voor niets de zon opgaat is ook hierop van toepassing. Indienen en stemmen op afstand maakt het stemmen makkelijker,maar het afstemmen moeilijker. Besluitvorming zal wel lukken, maar ik zal voorlopig toch elke indiener van een motie moeten adviseren om zelf op het congres fysiek aanwezig te zijn.
Systemen
Het eerste systeem dat operationeel werd was een toepassing om via het internet te kunnen stemmen. Op een Politieke Ledenraad is daar een korte test, inclusief evaluatie, mee gedaan. Mooi, in essentie werkte het, en het heeft uiteraard diverse aandachtspunten opgeleverd. Een bekend aandachtspunt is altijd dat zo’n toepassing, zo goed als mogelijk, voor gehandicapten bruikbaar moet zijn. Inderdaad, de kleurtjes leken voor kleurenblinden op elkaar en een leuke opmaak betekend niet dat het leesbaarder of voorleesbaarder is. Daarnaast de bekende reeks van ergonomische punten.
Ook de veelheid van apparatuur en software blijft een punt van aandacht. Iedereen heeft immers zijn of haar eigen mobiel, tablet, laptop, software voor internet en hopelijk met enige beveiliging. Lastig voor ontwikkelaars: Te veel geheugengebruik veroorzaken of dingen doen die de beveiliging laat ingrijpen, en het werkt niet meer. Zo kan het met de ene browser wel werken en met de andere niet. Een andere klassieke zorg is dat je alleen test met die mensen die meedoen. Maar weten we waarom mensen niet meedoen of meegedaan hebben of stilletjes afgehaakt zijn? Sluiten we mensen zonder goede kennis en apparatuur niet uit? Moeten we een ‘backup’ systeem (stemkastjes) hebben?
Het tweede operationele systeem is een systeem om moties in te dienen en daarvoor steun te verwerven. Dat is nu experimenteel operationeel. Alle leden kunnen deze weken moties voor het komende congres indienen en gelijk het systeem testen. Opvallend is dat er twee groepen van aandachtspunten zijn. Eén groep betreft het klassieke niet gelezen, niet begrepen of gewoon niets mee gedaan. Ook het soms nog wat aanwezige gebrek aan de elementaire computervaardigheden alsmede verwarring met minder gewaardeerde politieke marketing-achtige berichten helpen daarbij niet echt. Uiteindelijk geldt dat wel of niet meedoen eenieder vrij staat, maar dat iedereen wel herhaald op de mogelijkheden om mee te doen gewezen zal moeten worden en dat vooral incidenteel hulp en begeleiding geen overbodige luxe zijn.
De andere groep betreft ook hier de ook klassieke reeks van technische, functionele en organisatorische problemen. Ook deze lijken op enkele na goed oplosbaar.
Oplosbare problemen
De huidige problemen in de operationele systemen worden aangepakt. Goed om te zien dat de voornoemde toepassingen steeds beter op meer mobiele apparatuur te gebruiken zijn. Dat is zeker niet vanzelfsprekend. Een andere mooie verbetering is het gebruik van encryptie, met het bijbehorende certificaat. Zegt u waarschijnlijk niets, maar zelden zie je een dergelijke hoge score bij de certificaatcontrole. Ook de ergonomie verbeterd snel. Zaken als goed gegevens kunnen invoeren, niet teveel behoeven te klikken en correctiemogelijkheden staan op de lijst. V.w.b. het laatste: wel zo handig (en essentieel) als je ingebrachte tekst of steun nog kan corrigeren 😉
Uitgesloten ‘gewone’ leden
Eén organisatorisch punt blijft aandacht vragen. Het klinkt misschien vreemd, maar PvdA-leden kunnen elkaar maar zeer beperkt en selectief via het internet bereiken. Dat geldt niet voor veel functionarissen binnen de partij, want die hebben in de loop der jaren wel (min of meer) hun middelen gekregen. Een ‘gewoon’ lid is helaas uitgesloten.
Maar waarom zou je als ‘gewoon’ lid voor moties en amendementen andere leden willen bereiken? Daarom ter illustratie enige voorbeelden: Je wilt informatie inwinnen. Hoe werkt dat in jouw gemeente? Je wilt steun verwerven. Zou u mijn motie willen steunen? Je wilt samenwerken. Zullen we samen onderzoek doen en een goed amendement indienen?
Dat kan dus niet en dat is, t.o.v. de huidige situatie van besluitvorming, een ernstige achteruitgang.
Allemaal echter op te lossen, maar het moet nog wel even gebeuren. Dit punt is al jaren de bron van een heftige discussie. Vreemd genoeg is het ondanks deze discussie nog steeds niet opgelost. Boosheid, expliciete aanwijzingen aan het partijbestuur, beloften, congresbesluiten, afgeschoten drogredenen dat het niet kan of mag. Op de een of andere manier komt dit niet boven aan de lijst bij de ICT ontwikkelaars. Zo kent ook een politieke partij haar interne problemen.
Tot slot
Dit alles illustreert dat een proces om tot een nieuwe ledendemocratie te komen niet per definitie en/of vanzelf op alle aspecten een verbetering hoeft op te leveren. Niet verwonderlijk want procedures en werkwijzen binnen politieke partijen kunnen uiterst complex zijn. In deze procedures en werkwijzen zitten vaak eeuwen van ervaring. Dat automatiseer of wijzig je niet ‘even’. Even niet alert zijn en ook wij creëren onbedoeld nieuwe problemen of zelfs een nieuwe uitsluiting. Gelukkig heeft onze partij voldoende potentieel en inzet om uiteindelijk ook dit soort lastige problemen goed op te kunnen lossen.
De belangrijkste conclusie is echter, dat wij momenteel fikse stappen vooruit maken en onze leden snel meer mogelijkheden geven om samen mee te doen en vooral om samen het verschil te maken!