In dit tweede artikel gaan we het wederom hebben over het testen van de nieuwe ICT-systemen voor de nieuwe PvdA-ledendemocratie.
Twee systemen worden momenteel getest: Your Priorities en DemocracyOS.
De wijze van testen
De gestelde doelen kan men (of zou men kunnen) afleiden uit de diverse congres stukken. Daarnaast helpt kennis van de organisatie van PvdA-bijeenkomsten alsmede de statuten & reglementen. Op de eerste bijeenkomst van de testers is er globaal ingegaan op hetgeen wij willen bereiken. Er zijn momenteel (18 augustus) geen kwaliteitsattributen, functioneel ontwerp (testbasis; wat moeten de systemen kunnen) en testmethodieken (hoe test je systematisch) beschikbaar. In essentie betekend dat iedereen op zijn eigen wijze en naar eigen inzichten kan en gaat testen. Dat klinkt misschien als niet goed, maar aan de andere kant simuleert het wel enigszins hoe veel leden een systeem zouden kunnen gaan benaderen. Misschien net zoals bijvoorbeeld een nieuw fototoestel, TV, telefoon? Eerst een gebruiksaanwijzing van bijvoorbeeld 196 pagina’s lezen? Ik denk van niet.
De eerste indruk van Your Priorities
You Priorities maakt een vrij gestructureerde indruk. Je kan zelf een idee lanceren en je kan op ideeën van anderen stemmen en reageren. Er is geen zichtbare communicatie mogelijkheid om andere leden te benaderen. Iets als “Astrid, jij bent toch een aantal jaren geleden met dit onderwerp bezig geweest? Wat vindt jij hiervan?” of “Beste leden in Ter Apel, zouden jullie dit voorstel over het asielzoekerscentrum willen steunen?”, kan dus niet.
De ingebrachte ideeën worden in één kolom gesorteerd weergegeven. Als je een idee wil invoeren kom je op een scherm met meerdere, over het scherm verspreide velden waar je gevraagd wordt om jouw idee gestructureerd in te voeren. Gevraagd wordt: Titel, categorie, beschrijving, punt/argument ter ondersteuning en uitleg. Het is nog de vraag of blinden/slechtzienden hiermee kunnen werken.
Een kleine (heel standaard) motie bleek niet in te voeren. Dit daar de velden veel te klein waren en (als gewone gebruiker) niet aan te passen. Uiteindelijk kon er in een commentaarveld toch een motie gepropt worden, maar dat was niet echt werkbaar. Amenderen van ideeën bleek niet mogelijk. Een kunstgreep is dan het invoeren als nieuw idee, met alle consequenties voor de overzichtelijkheid.
De navigatie maakt (ook) gebruik van categorieën. Daardoor iets complexer, maar het betekend wel dat navigeren bij veel voorstellen beter mogelijk blijft. De eerste indruk is dat dit systeem leuk is als een soort ideeënbus. Zonder aanpassingen lijkt dit systeem voor de PvdA lastig bruikbaar.
De eerste indruk van DemocracyOS
DemocracyOS maakt in eerste instantie een eenvoudige indruk. Je kan echter NIET zelf een idee lanceren. Je kan wel op de door de redactie ingevoerde ideeën stemmen en reageren. Ook hier is er geen zichtbare communicatie mogelijkheid om andere leden te benaderen. Door de eenvoud van de schermopbouw is de eerste indruk dat het goed toegankelijk is. Echter, dit is het geval bij weinig voorstellen. Alles zit nu namelijk onder elkaar op één pagina. Wat als er 300 voorstellen zijn?
Bij een nadere beschouwing zitten er allerlei kleine knopjes (icons) op het scherm. Deze worden gebruikt voor het stemmen en het geven van commentaar. Kan een blinde of slechtziende die vinden? De knopjes hadden soms storingen. Zo werkten de knopjes met afbeeldingen van deelnemende leden door een ontwerpfout niet echt.
Amenderen van ideeën bleek niet mogelijk. Wel is het mogelijk om commentaar aan de tekst te hangen. Hiervoor moet je met de cursor over de tekst gaan waarna er op een andere plek op het scherm een klein knopje / icon verschijnt. Klik je daar op dan kan je wat tekst in een heel klein venster invoeren. Mogelijk alleen geschikt voor kleinere groepen. Als veel mensen gaan commentariëren wordt het snel onleesbaar. Qua toegankelijkheid lijkt dit systeem met iconen niet goed. De eerste indruk is dat dit systeem leuk is als een soort opiniepeiling systeem met commentaarmogelijkheid. Zonder aanpassingen lijkt dit systeem voor de PvdA lastig bruikbaar.
Met de in het vorige artikel beschreven opdrachten van het PvdA-congres in het achterhoofd ben ik hierna gaan kijken naar enige aspecten van de systemen.
Open Source
Naar de licenties kijkend zijn beide systemen inderdaad Open Source software. Open Source software is echter meer dan een licentie. Het is heel erg wenselijk dat er een levendige groep mensen en/of bedrijven actief bijdraagt aan het platform of systeem. Dat laat zich heel goed meten. Open Source software wordt meestal gestructureerd op speciale websites opgeslagen en die websites meten en geven de activiteit van de “community” keurig weer.
Your Priorities bleek weinig actief en DemocracyOS goed actief.
Ter illustratie hieronder een wat langere Engelstalige video van GovLab met Pia Mancini over de ontwikkelingen van DemocracyOS.
Privacy en Veiligheid
In deze fase van testen en selecteren kijk je meestal niet als eerste naar privacy en veiligheid. Het wordt wat anders als de beveiligingssoftware van je browser ingrijpt en privacyproblemen meldt. Geen bijzondere software: Gewoon de standaard browser zelf en wat heel gebruikelijke anti-cookie en anti-advertentie software (plugin / add-on) die je bij elke goed beveiligde browser ziet.
Als eerste gekeken of de verbinding beveiligd was. Bij DemocracyOS bleek de verbinding helemaal niet beveiligd te zijn. Dat kan echter liggen aan een foute installatie van de software. Bij Your Priorities was de verbinding (zelfs onverwacht heel goed) beveiligd, maar ontbrak wel nog DNSSEC.
Your Priorities probeerde zonder toestemming informatie uit te wisselen met: google, cloudfront, amazonaws, new relic, twitter en facebook. DemocracyOS probeerde zonder toestemming informatie uit te wisselen met: gravatar en adobe. Allemaal ontwerpkeuzes die vermijdbaar zijn. DemocracyOS scoort hier aanzienlijk beter, maar nog niet perfect.
Identiteit of Biografie
Als lid wil je jezelf vaak, meer dan alleen met je naam, aan andere leden kenbaar maken. Niet alleen bestaan er verwarrend veel mensen die de Jong, de Vries of Jans(s)en heten, ook kan het nuttig zijn om naar wens persoonlijke achtergronden uit te wisselen. Waar je woont, een foto, ben je lid van bepaalde groepen, je interesses, je website, misschien je e-mailadres, enz, enz. Uiteraard; minimaal je naam en de rest naar eigen keuze.
Wel, we kunnen er kort over zijn: Beide systemen voorzien daar amper in. Een naam, ja en beperkt een foto.
Stemmen
In essentie kan men bij beide systemen stemmen. Delegatie stemmen (proxy vote) lijkt te ontbreken. Dat is nog een probleem. De zeer ongewenste uitwisseling van wachtwoorden is dan ook te voorzien. Voor het belang hiervan verwijs ik graag naar de vele artikelen en video’s over “liquid democracy”.
E-mail en Syndicatie
Automatisch een e-mail krijgen als er wat op jouw interessegebied gebeurt is heel handig. Met een koppeling / link in die e-mail kom je dan gelijk bij de juiste discussie uit. Het alternatief is om keer op keer in te loggen en regelmatig alle discussies na te lopen.
Your Priorities heeft een soort samenvattings e-mail, maar die heb ik nog niet zien werken. Bij DemocracyOS worden keurig e-mails verzonden als er wat veranderd. Bijvoorbeeld als iemand reageert op jouw voorstel. Een volgende test is of dit zich allemaal goed en vooral selectief laat inschakelen. Te weinig of te veel informatie ligt immers voor ieder lid anders. Het ene lid wil helemaal geen informatie hebben. Het andere lid juist alle informatie en laat misschien het eigen e-mail-programma middels filteren en sorteren het werk doen.
Web-Syndicatie (RSS, Atom, XML, ed) is niet alleen voor blinden en/of slechtzienden handig. Je kan zo snel, gestructureerd en compact de gewenste informatie binnen krijgen. Je kan bijvoorbeeld een RSS-lezer gebruiken of de binnenkomend gegevens door een programma laten bewerken. Bijvoorbeeld om het automatisch te laten voorlezen.
Your Priorities heeft (verborgen) meerdere syndicatiemogelijkheden. Bij DemocracyOS was een syndicatiemogelijkheid niet te vinden. Voor beiden betekend dat nog wat onderzoek in de documentatie of software zelf.
Meer testen
Bij dit eerste doorlopen van de beide systemen heb ik rijp en groen door elkaar naar diverse andere aspecten gekeken. Een eerste concept samenvatting (logboek van de eerste indrukken) vind u in onderstaande afbeelding.
Klik op bovenstaande afbeelding om in te zoomen.
Samenvatting en overwegingen
Het is nog veel te vroeg om er nu vergaande conclusies aan te verbinden. Daarom alleen wat waarnemingen, indrukken en overwegingen:
Drie platformen / systemen worden in de media vaak genoemd als kandidaten voor een oplossing voor grotere groepen (LiquidFeedback , YourPriorities en DemocracyOS). Twee daarvan worden momenteel getest.
Van de twee te testen systemen lijkt YourPriorities het meest ontwikkeld. Helaas voldoet wat er is, nu niet aan de gewenste functionaliteit. Het lijkt zonder aanpassingen in de praktijk niet echt bruikbaar. DemocracyOS is eenvoudiger. M.u.v. wat zaken zoals bijvoorbeeld de knopjes / icons lijkt het goed te werken. Echter je kan niet zelf ideeën of voorstellen indienen. Het systeem heeft door haar eerste indruk van eenvoud duidelijk aantrekkingskracht.
Helaas ontbreken het in beide systemen aan veel essentiële functies. Beide systemen kunnen (zonder extra organisatie en menskracht) niet goed een proces van het presenteren van een idee, voorstel, amendement, motie, en dergelijke uitvoeren. Ook ontbreekt het bij beide systemen aan een goede procesondersteuning (fasering van de besluitvorming of workflow). Dat kan gaan opbreken, vandaar de volgende bestuurlijke gedachten:
In essentie gaan we proberen én ledendemocratie (participatie) te verbeteren én besluitvormingsprocedures te veranderen én besluitvorming via het internet in te voeren. Onze bedrijfs- en bestuurskundigen weten dat onze huidige organisatie en systemen vele coördinatiemechanismen kennen. Deze laten zich niet even simpel in wat computers stoppen. Een verschuiving van de coördinatiemechanismen (lees heel veel werk en gedoe) is te voorzien.
Wat bij een massaal gebruik van beide systemen vooral pijn zou kunnen gaan doen is een grote hoeveelheid bemensing die nodig zou kunnen zijn om alles goed te laten werken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan eindgebruikersondersteuning, procesondersteuning en systeembeheer.
Hier vechten eenvoud en structuur met elkaar. En hier vechten eerste indruk en nadere beschouwing van de systemen met elkaar. Een systeem dat door haar eenvoud aantrekkelijk lijkt kan in de praktijk een ramp worden als veel mensen er mee gaan werken. Omgekeerd kan een complex systeem dat in het begin afschrikwekkend lijkt uiteindelijk goed gaan werken. Functionaliteit en bemensing zijn daarbij min of meer communicerende vaten. Een goede automatische en vooral gestructureerde besluitvorming voor grote groepen lijkt gewenst. Onze personele en financiële middelen zijn immers begrenst en staan sterk onder druk.
In perspectief
U snapt dat dit alles geen eenvoudige zaak is. Daarom tot slot in perspectief: De SDB (Sociaaldemocratischebond) werd opgericht in 1881. Ruim voor die tijd waren we al bezig met het goed structureren van onze vergaderingen en besluitvorming. Hoe komen wij bij een betere en vooral rechtvaardiger wereld? Leest u onze congresstukken dan weet u dat de besluitvorming en stemmingen binnen een politieke partij uiterst complex is. Een complexe samenleving en politiek zijn hier nauw verbonden. Ruim 134 jaar ervaring laat zich niet eenvoudig in een stukje software vertalen. Ook is het een fictie te denken dat een stuk software er voor kan zorgen dat alles plotsklaps eenvoudig en toegankelijk zal worden. Politiek kost tijd, eist leren, lezen, bespreken, maar vereist vooral passie en volharding.
Gelukkig zijn voornoemde uitdagingen relatief. ICT-systemen laten zich aanpassen en er is genoeg deskundigheid bij onze leden. Onze zwaarste uitdagingen zitten elders. Om Sigmar Gabriel maar eens te citeren: Wir erleben gerade das Ende einer Epoche. Die Ideologie der Neoliberalen betrachtet er weltweit als gescheitert. Antwort müsse die Wiederentdeckung des Gemeinwohls sein und sozialer und ökologischer Spielregeln für die Marktwirtschaft. „Wir wollen den Kapitalismus ein zweites Mal bändigen“.
Wordt vervolgd.